Hoe organiseren we collectieve slimheid?

Als je die ‘collectieve slimheid’ wilt organiseren, hoe pak je dat dan aan? Een gedachte die vaak overheerst is dat het er nu nog niet is en dat we moeten bedenken hoe het gestimuleerd kan worden. In de meeste organisaties zijn er echter vandaag al voorbeelden te vinden waarop mensen succesvol  kenniswerk doen. Het opsporen van zulke voorbeelden, ‘parels’, is een manier om het ontwikkelen van nieuwe voorbeelden te bevorderen. Door gewenste praktijken in de spotlights te zetten, stimuleer je de ontwikkeling van nieuwe. Een mogelijke aanpak zou zijn:

1. Opsporen van mooie voorbeelden: De eigen omgeving is zich niet altijd bewust van de mooie voorbeelden die er al zijn. Belangstellenden van andere afdelingen en van buiten kunnen hier nieuw licht op laten schijnen.
2. In beeld brengen van deze voorbeelden: De klassieke vormen van verslaglegging werken zelden inspirerend en uitnodigend. Posters, filmpjes, podcasts, weblogs, twitter en dergelijke passen hier beter bij, maar mensen zijn daar in hun werkcontext nog niet altijd vertrouwd mee.
3. Delen van deze voorbeelden: Bescheiden medewerkers treden niet makkelijk uit zichzelf met mooi voorbeelden op de voorgrond. Het is nodig om ze daartoe op een bekwame manier te verleiden, zonder dat het voelt als op de borstklopperij.
4. Aanbieden van gerichte ondersteuning aan mensen die hun eigen praktijk verder in deze richting willen ontwikkelen: Het aanbieden van professionele hulp hierbij versterkt het geloof in eigen kunnen, bevordert de bekwaamheid van duurzaam vernieuwen, en maakt minder afhankelijk van anderen.

Van de aanpak zoals hierboven beschreven gaat een waarderende werking uit die uitnodigt tot meer voorbeelden van verbetering en vernieuwing. Het brengt een aantrekkelijke werksfeer in het bedrijf die verbindt en aanzet tot voortdurend zoeken naar vormen waarop je het samen beter kunt doen, zonder dat je terecht komt in een belemmerende competitiesfeer.

Dit is een van de opbrengsten uit het gesprek dat we voerden op 19 juni 2009 in Brugge met leden van het HR-lab (netwerk van HR-verantwoordelijken uit grote Belgische organisaties). Door: Suzanne Verdonschot